Dymorfizm płciowy u dzięcioła dużego Dendrocopos major

dzięcioł duży, fot. M. Wolny

Dziś na zajęciach z obrączkowania ptaków gościliśmy uczniów z Zespołu Szkół Sportowych w Krapkowicach. Chociaż przelot sikor, o którym pisaliśmy w jednym z poprzednich postów (Ponad 200 ptaków zaobrączkowanych...) prawie już się zakończył, to i tak udało się przeprowadzić zaplanowaną lekcją w terenie, bo do rozstawionych sieci wpadło 40 osobników ptaków z dziewięciu różnych gatunków (dzwoniec Carduelis chloris – 23 osobniki, dzięcioł duży Dendrocopos major – 4, modraszka Cyanistes caeruleus – 4, mazurek Passer montanus – 3, bogatka Parus major – 2, kowalik Sitta europaea – 1, pełzacz leśny Certhia familiaris – 1, szczygieł Carduelis carduelis – 1 oraz szpak Sturnus vulgaris – 1). Największą niespodzianką dzisiejszego dnia były aż cztery dzięcioły duże – dwa samce i dwie samice. Postanowiliśmy więc wykorzystać fakt obrączkowania tych ptaków i napisać o nich kilka słów. Dzięcioł duży jest najpospolitszym gatunkiem z rodziny dzięciołowatych Picidae w naszym kraju. Występuje w różnych typach lasów, parkach i ogrodach. Nie każdy jednak wie, jak rozpoznać płeć u tego gatunku, postaramy się więc to przybliżyć w niniejszym poście.

pełzający po pniu drzewa dzięcioł trzyma się łapami kory i podpiera piórami ogonowymi - sterówkami, które są bardzo sztywne, fot. M. Wolny

łapy dzięciołów są zygodaktyliczne, czyli dwa palce skierowane są do przodu i dwa do tyłu (z wyjątkiem dzięcioła trójpalczastego), pazury są ostre i zakręcone, fot. M. Wolny

najważniejsza różnica pomiędzy dorosłym samcem a samicą, to obecność czerwonej plamy na potylicy u samca, fot. M. Wolny

u dorosłej samicy wierzch głowy jest jednolicie czarny, bez śladu barwy czerwonej, fot. M. Wolny

dorosły samiec, fot. M. Wolny

dorosła samica, fot. M. Wolny

u samca pokrywy podogonowe są intensywniej czerwone niż u samicy, ale w terenie różnice te są mało wyraźne, fot. M. Wolny

u samicy pokrywy podogonowe są mniej jaskrawo ubarwione niż u samca, fot. M. Wolny