sobota, 2 maja 2015

Samiec błotniaka stawowego Circus aeruginosus

Błotniak stawowy Circus aeruginosus jest największym z czterech gatunków błotniaków spotykanych w Europie - jest jednocześnie najpospolitszym wśród błotniaków występujących w Polsce. Podczas polowania spotkać go można na wszelkiego rodzaju terenach otwartych - polach, ugorach, łąkach i terenach podmokłych. Gniazda zakłada zwykle w trzcinowiskach na różnego typu zbiornikach wodnych - stawach, jeziorach, gliniankach, żwirowniach. Mogą to być nawet bardzo małe fragmenty śródpolnych trzcinowisk położone wzdłuż cieków lub śródleśne bagna. Spośród krajowych gatunków błotniaków jest gatunkiem największym i najcięższym. Jego lot nie jest ta lekki i zwinny jak pozostałych błotniaków. Skrzydła podczas lotu są tylko nieznacznie podniesione powyżej tułowia na kształt płytkiej litery "V". Tak jak i u pozostałych krajowych gatunków błotniaków występuje u niego znaczny dymorfizm płciowy - dorosłe samce różnią się ubarwieniem od dorosłych samic i ptaków pierwszorocznych. Dorosłe samce mają częściowo czarne zewnętrzne lotki pierwszorzędowe. Od spodu skrzydła reszta lotek jest kremowa lub prawie czysto biała; pokrywy skrzydłowe mogą być płoworude przez kremowe, aż do prawie czysto białych z niewyraźnym wzorem (różnice te mogą u poszczególnych osobników być wyrazem zróżnicowania osobniczego, a być może jaśniejsze ptaki są starsze). U dorosłych samców głowa może być bardzo jasna z nieznacznym przyciemnieniem wokół oka i pokryw usznych, płowa pierś zwykle jest rdzawo kreskowana; brzuch, boki cała i pokrywy podogonowe są bardziej jednolite i ciemniejsze (rdzawobrązowe). Z wierzchu samce mają bardzo charakterystyczny trójbarwny rysunek - grzbiet, barkówki i część pokryw skrzydłowych jest kasztanowobrązowa, końce zewnętrznych lotek pierwszorzędowych są czarne, a pozostałe partie skrzydeł i ogon są srebrzystopopielate. To wszystko sprawia, że gatunek ten z bliższej odległości jest nie do pomylenia z pozostałymi błotniakami.

Poniższy osobnik schwytany 27.VI.2007 roku koło Nadolic Wielkich (woj. dolnośląskie) ma bardzo jasne ubarwienie (numer obrączki EN 03007). Nawet większość dużych pokryw skrzydłowych oraz trzy zewnętrzne największe barkówki są srebrzystopopielate. Pokrywy podskrzydłowe tylko przy samym tułowiu są nieco ciemniejsze z niewyraźnym rysunkiem - pozostałe są czystopłowe.

Poniższy osobnik jest jeszcze jaśniej ubarwiony - szczególnie zauważalne jest to na spodniej stronie ciała - brzuch, boki ciała i pokrywy podogonowe są płowordzawe. Ten samiec został schwytany 29.VI.2006 roku na gliniankach koło Pęgowa (woj. dolnośląskie) (numer obrączki DN 07169).

Poniższy osobnik jest zaś znacznie ciemniej ubarwiony od poprzednich dwóch. Wyraża się to zwłaszcza w ubarwieniu głowy (ciemniejsze podkreślenie oka i pokryw usznych), brzucha, boków ciała i pokryw podogonywych, oraz ciemniejszych od lotek, bardziej płowych i znacznie bardziej plamkowanych pokryw podskrzydłowych w wewnętrznej części skrzydła.  Być może wynika to ze zróżnicowania osobniczego, a być może jest wyrazem zróżnicowania wynikającego z wieku ptaków. Ciemniejszy, może być w czwartym kalendarzowym  roku życia (czyli nosić pierwszą szatę dorosłego typu), a poprzednie - jaśniejsze od niego - mogą być znacznie starsze. Ten osobnik, o numerze obrączki EN 03008, został schwytany 01.VII.2009 roku w pobliżu miejscowości Jasiona (woj. opolskie).

10 komentarzy:

  1. Bardzo podobają mi się te ptaki, fajna sesja dokumentacyjna. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  2. Lovely! Great close-ups from this beautiful male Western Marsh Harrier!! We have them also in our envoirement en last year they had 2 juv!!
    Cheers,
    Maria

    OdpowiedzUsuń
  3. piękne ptaki:)pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  4. The marsh harrier I see us the most, and I think it's a beautiful bird. The information you provide there is very interesting and very instructive. Thanks :-)
    Greetings

    OdpowiedzUsuń
  5. Piękne te błotniaki.....Wasze ulubione jak mniemam :) Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. No właśnie nie możemy się zdecydować, czy ulubione to te stawowe czy łąkowe... jedno jest pewne - oba gatunki są piękne... ;-)

      Usuń
  6. Przystojne i dostojne ptaszysko!
    Pozdrówki

    OdpowiedzUsuń