Szafranka czerwona Crocothemis erythraea - "rubin" wśród krajowych ważek...

szafranka czerwona, fot. M. Wolny

Uff, ale gorąco! Tropikalne upały znowu nawiedziły Polskę… Dla jednych są kolejnym powodem do narzekań, dla innych powodem do radości, bowiem sprzyjają obserwacjom ciepłolubnych gatunków owadów, chociażby ciekawych ważek. Jedną z nich, i chyba najpiękniejszą, jest szafranka czerwona Crocothemis erythraea. Ten niezwykły gatunek, o iście śródziemnomorskim zasięgu występowania, do roku 1990 stwierdzony był w Polsce zaledwie sześć razy. Od lat 90. XX wieku znajduje się w ekspansji o podłożu klimatycznym, od tego czasu coraz liczniejsze obserwacje potwierdzają także jej rodzime występowanie na terenie kraju. Jako gatunek wybitnie ciepłolubny najchętniej występuje w płytkich szybko nagrzewających się wodach. Najczęściej są to antropogeniczne zbiorniki na terenie starorzeczy, piaskowni, żwirowni, glinianek i innych miejsc o podobnym mikroklimacie. Preferuje stanowiska o czystej wodzie stojącej z bogatą roślinnością zanurzoną. Szafranka za sprawą swojego „królewskiego” ubarwienia jest prawdziwym klejnotem wśród ważek i zwykle nie pozostaje niezauważona. My mieliśmy szczęście obserwować ją już kilkakrotnie na Śląsku, a każde z tych spotkań było wielką ucztą dla oczu.

Stanowiska obserwacji 
Skróty i symbole: tand. – tandem, ten. – osobnik(i) teneralny(e), larv. – larwa(y), exuv. – wylinka(i), exx. – osobniki, coll. – okaz(y) w kolekcji Działu Przyrody Muzeum Śląska Opolskiego (leg. et det. Piotr Zabłocki et Michał Wolny), fot. – dokumentacja fotograficzna w bazie Działu Przyrody Muzeum Śląska Opolskiego.
woj. opolskie: 
* Malina ad Opole – nieużytkowana żwirownia, UTM: YS11, 50°38′03″N, 17°59′04″E,
10.08.2010: 6♂♂, w tym 3♂♂ coll.
28.04.2011: 1 larv. coll.
17.05.2011: 1 larv. i 2 exuv. coll.
29.08.2011: 1♂ i 1♀ coll.
* Grabówka – rozległa czynna piaskownia, UTM: CA07, 50°16′26″N, 18°16′51″E,
13.07.2011: 6♂♂ i 1♀, tand.
24.06.2014: 1♂
* Kolonia Pierwsza ad Zakrzów – nieużytkowane stawy, UTM: BA99, 50°27′58″N, 18°04′56″E,
10.06.2007: 1♂; 19.06.2007: 3♂♂ coll.
* Boroszów – nieużytkowana glinianka, UTM: CB14, 50°56′21″N, 18°25′09″E,
06.07.2014: 1♂ fot. i 1♀ 
woj. dolnośląskie: 
* Dobroszów Oleśnicki – nieużytkowana piaskownia, UTM: XS57, 51°12′26″N, 17°12′53″E, 
04.06.2011: 7♂♂ i 3♀♀, ten., tand., kop., w tym 2♂♂ i 1♀ coll., fot.

samiec szafranki czerwonej w pełnej krasie, fot. M. Wolny

samiec na warcie..., fot. P. Zabłocki

ważka ta bardzo chętnie wystawia się do słońca układając skrzydła w charakterystycznej pozie, fot. M. Wolny