Nowy sposób na odczyt obrączek srokoszy Lanius excubitor

Jak już kiedyś pisałem (Odczyty kolorowych obrączek ze srokoszy z pomocą fotopułapki) dobrym sposobem na odczytanie kolorowych obrączek srokoszy, zwłaszcza tych bardziej płochliwych, jest ustawienie fotopułapki w spiżarni. Jednak jak to zwykle bywa, kiedy bardzo zależy mi na odczytaniu konkretnego osobnika, to znalezienie zawieszonej przez niego ofiary nagle okazuje się nie takie proste. Albo spiżarnia znajduje się gdzieś wysoko, gdzie trudno założyć fotopułapkę, albo znajduje się w takim miejscu, że urządzenie byłoby mocno widoczne i narażone na kradzież. Tym razem postanowiłem spróbować czegoś innego, co dało świetne efekty. Ale po kolei. W jednym z terytoriów na mojej powierzchni badawczej (Poznowice) pojawił się srokosz z metalową obrączką (bez kolorowej). Mógł to być osobnik oznakowany w czasach kiedy jeszcze nie znakowałem kolorowymi obrączkami, albo taki, któremu niestety kolorowa obrączka spadła. Terytorium to było zajmowane przez dorosłego samca od zimy 2019/2020. Próbował w nim wyprowadzić lęgi w latach 2020, 2021 i 2022. W ostatnim roku para powtórzyła lęg po stracie, ale tak jak wszystkie poprzednie próby zakończył się on stratą. Ptak opuścił terytorium latem i przeniósł się na terytorium (Zdzieszowice) położone 11 km od pierwotnego. Ptak ten zajmuje to nowe terytorium już drugi sezon. Co ciekawe wyprowadził tam lęgi z sukcesem. W zeszłym sezonie, terytorium – Poznowice pozostawało niezasiedlone, w tym roku pojawił się w nim w środku sezonu wspomniany wcześniej ptak z metalową obrączką. Trzeba było go odczytać. Ptak jednak latał z ofiarami w takie miejsca gdzie trudno było w ogóle znaleźć spiżarnię, do tego był bardzo płochliwy. W końcu zauważyłem, że często siada na mini-krzaczku pod słupem na środku pola. Miejsce całkiem odsłonięte, ale daleko od polnych dróg. Gdy wracałem z kontroli, znalazłem na drodze zabitego przez samochód rudzika, którego postanowiłem wykorzystać. Wróciłem i zawiesiłem martwego rudzika na gałęzi ustawiając fotopułapkę na słupie. Pomysł okazał się dobry, bo jeszcze tego samego dnia z zawieszonej ofiary skorzystał ptak z metalową obrączką i jeden z jego dwóch zaobrączkowanych już lotnych młodych. Obraz z fotopułapki okazał się na tyle długi (ptak przylatywał do spiżarni kilka razy), że udało się odczytać numer metalowej obrączki. Tak jak wcześniej się spodziewałem, ptak musiał zgubić kolorową plastikową obrączkę. W zeszłym roku zajmował terytorium – Dolnica, oddalone od teraźniejszego o 17 km. Zeszłoroczny lęg zakończył się stratą, a w nowym terytorium ptak wyprowadził lęg z powodzeniem. Zimował w dawnym swoim terytorium i dość długo w nim przebywał jeszcze wiosną tego roku bezskutecznie próbując zdobyć partnerkę. Jak widać przeprowadzka mu się opłaciła. Pozostaje tylko spróbować znów ptaka odłowić i założyć mu powtórnie kolorową obrączkę, aby łatwiej było go śledzić. Dane uzyskane w wyniku indywidualnego znakowania srokoszy są absolutnie pionierskie. Jak widać zamiast poszukiwania spiżarni srokosza w celu postawienia fotopułapki, sprawdza się także pozostawienie zawieszonej ofiary w miejscu gdzie ptak często siada. Srokosze szybko są w stanie zauważyć podrzuconą im ofiarę i chętnie z niej korzystają.

 

Dorosły samiec, który zgubił kolorową obrączkę. Na szczęście jakość nagrania pozwoliła na odczyt metalowej obrączki i określenie, który to osobnik i skąd się przeniósł.

 

Młoda samica, córka samca bez kolorowej obrączki, oznakowana tydzień wcześniej, nadal przebywa w jego terytorium.

 

Pogląd na miejsce zawieszenia martwego rudzika z ustawioną fotopułapką.

Nowe dla mnie ważki obserwowane w Turcji

Krótki wypad do Turcji pod ptasim względem okazał się porażką (słabe miejsce i obezwładniające upały…). Jednak wyjazd w okolice Antalyi przyniósł mi obserwacje 5 nowych gatunków ważek. Moim największym marzeniem było zobaczyć Anax immaculifrons. No i go widziałem, ale niestety nie udało się tego udokumentować. Miałem też nadzieję na jakieś nowe gatunki „Gomphidów”, ale nie widziałem żadnego. Pozostaje cieszyć się tym co udało się zaobserwować, tym bardziej ze wśród ważek które widziałem, znalazł się gatunek, który zawsze chciałem zobaczyć ze względu na niezwykłe ubarwienie – Trithemis annulata. Jakoś do tej pory omijał mnie szeroki łukiem, mimo że bywałem w miejscach gdzie powinien teoretycznie być. Zacznę jednak od tych, które dały się poznać tylko z jednego widzianego osobnika. Na koniec zostawiając te, dla których udało się zrobić satysfakcjonującą dokumentację.

EPAULET SKIMMER Orthetrum chrysostigma

Pojedyncza samica obserwowana z dala od wody przy wejściu do Kanionu Göynük (36.682317, 30.533411), 11.07.2024.

BLACK PERCHER Diplacodes lefebrvii

Teneralna samica obserwowana przy zbiorniku na terenie antycznych ruin Phaselis oraz juwenalna samica wśród greckich ruin (36.525824, 30.551136), udało się też zebrać kilka wylinek z tego miejsca, które prawdopodobnie należą do tego gatunku, 12.07.2024.

 

SLENDER SKIMMER Orthetrum sabina

Gatunek obserwowany przeze mnie w dwóch miejscach w liczbie kilkunastu – kilkudziesięciu osobników, dorosłe samce i samice, pary w tandemach podczas kopulacji i samice składające jaja, prawdopodobnie wylinki tego gatunku zebrane w pierwszym z miejsc: zbiorniku na terenie antycznych ruin Phaselis (36.525824, 30.551136), 12.07.2024; zbiornik przy plaży utworzony w przyujściowym odcinku wyschniętej obecnie rzeki w miejscowości Belbidi (36.741223, 30.567237), 10-14.07.2024.

 

 

 

VIOLET DROPWING Trithemis annulata

Kilkanaście terytorialnych samców tego gatunku obserwowałem w przyujściowym odcinku wyschniętej obecnie rzeki w miejscowości Belbidi (36.741223, 30.567237), 10-14.07.2024; kilka terytorialnych samców widziałem także na małych zbiornikach w obrębie Kanionu Göynük (36.682928, 30.529257; 36.683338, 30.528026), 11.07.2024.

 

 

INDIGO DROPWING Trithemis festiva

Kilka dorosłych i młodych samców oraz dwie młode samice obserwowałem na małych zbiornikach w obrębie Kanionu Göynük (36.682928, 30.529257; 36.683338, 30.528026), 11.07.2024.

 

MIEJSCA I STWIERDZONE GATUNKI

Ostatni zbiornik w obrębie Kanionu Göynük (36.682235, 30.514159), 11.07.2024

• Anax immaculifrons – 1 samiec

Rzeka w obrębie Kanionu Göynük (36.680963, 30.520170), 11.07.2024

• Platycnemis pennipes – 1 samiec

Zbiorniki w środkowej części Kanionu Göynük (36.682928, 30.529257; 36.683338, 30.528026), 11.07.2024

• Platycnemis pennipes – 2 samce
• Trithemis festiva – kilka dorosłych samców, kilka młodych samców, 2 młode samice
• Trithemis annulata – kilka terytorialnych samców
• Crocothemis erythraea – 2 samce

Skraj lasu przy wejściu do Kanionu Göynük (36.682317, 30.533411), 11.07.2024

• Orthetrum chrysostigma – 1 samica

Przyujściowy odcinek wyschniętej obecnie rzeki w miejscowości Belbidi (36.741223, 30.567237), 10-14.07.2024

• Ischnura elegans – 1 samiec, 1 samica
• Enallagma cyathigerum – 3 samce, 1 samica
• Anax parthenope – 1 samiec
• Trithemis annulata – kilka terytorialnych samców
• Orthetrum sabina – kilkadziesiąt osobników, dorosłe samce i samice, pary w tandemach podczas kopulacji i samice składające jaja
• Orthetrum cancellatum – 3 samce
• Crocothemis erythraea – 2 samce

Zbiornik na terenie antycznych ruin Phaselis (36.525824, 30.551136), 12.07.2024

• Orthetrum sabina – kilkanaście samców, samice, dwa tandemy podczas kopulacji, wylinki
• Crocothemis erythraea – 1 samiec, kilka juwenalnych samic
• Diplacodes lefebrvii – teneralna samica, juwenalna samica między ruinami, wylinki
• Anax parthenope – 1 samiec