sobota, 22 lutego 2014

Ważka ruda Libellula fulva - drugie stanowisko gatunku w woj. opolskim

ważka ruda - samiec, fot. M. Wolny
Ważka ruda Libellula fulva jest w Polsce gatunkiem rozprzestrzenionym, występuje przede wszystkim na obszarze pojezierzy powstałych po ostatnim zlodowaceniu oraz w dużej części środkowo-wschodniej kraju, nie występuje w górach i na pogórzach. Zasiedla wody stojące i wolno płynące, preferuje zwłaszcza jeziora oraz strefy lenityczne rzek i strumieni porośnięte roślinnością zanurzoną (Bernard i in. 2009). W woj. opolskim po raz pierwszy wykazana była przez Kuńkę, który obserwował dwa samce w dolinie Odry koło Kościerzyc (UTM: XS73) 06.06.2008 (Kuńka i in. 2008). W woj. śląskim znana jest z trzech współczesnych obserwacji w podregionie częstochowskim (Miszta 2010), a z obszaru całego Śląska wykazana została w dwóch kwadratach UTM w czasach historycznych i zaledwie dziewięciu po roku 1990 (Bernard i in. 2009). Nasza obserwacja w rez. Staw Nowokuźnicki jest więc zaledwie drugim stanowiskiem w woj. opolskim i pierwszym, na którym odnotowano rozwój tego gatunku. Oprócz tego jedną wylinkę ważki rudej znaleźliśmy 31.05.2013 nad rzeką Oławą w Parku Wschodnim we Wrocławiu (UTM: XS46) – jest to także nowe stanowisko gatunku.

Stanowiska i szczegóły obserwacji 
Skróty i symbole: ten. – osobnik(i) teneralny(e), larv. – larwa(y), exuv. – wylinka(i), exx. – osobniki, coll. – okaz(y) w kolekcji Działu Przyrody Muzeum Śląska Opolskiego (leg. et det. Piotr Zabłocki et Michał Wolny), fot. – dokumentacja fotograficzna w bazie Działu Przyrody Muzeum Śląska Opolskiego.
woj. opolskie:
* rez. „Staw Nowokuźnicki” ad Nowa Kuźnia, UTM: YS00, 50°35′57″N, 17°51′37″E
15.05.2013: 2 larv. coll.
21.05.2013: 12 exuv. coll., 2♂♂ i 2 exx. ten., fot.
woj. dolnośląskie:
* rzeka Oława, Park Wschodni, Wrocław, UTM: XS46, 51°05′12″N, 17°05′24″E 
31.05.2013: 1 exuv. coll.

teneralny samiec (rez. Staw Nowokuźnicki, 21.05.2013), fot. M. Wolny
młody samiec ubarwieniem przypomina samicę tego gatunku (rez. Staw Nowokuźnicki, 21.05.2013), fot. M. Wolny
wylinka ważki rudej (rez. Staw Nowokuźnicki, 21.05.2013), fot. M. Wolny

Literatura 
Bernard R., Buczyński P., Tończyk G., Wendzonka J. 2009. Atlas rozmieszczenia ważek (Odonata) w Polsce. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, ss. 256.
Kuńka A., Hebda G., Łęgowski D., Świerad R. 2008. Faunistical data on selected dragonflies (Insecta: Odonata) in the Opole Province (Southwest Poland). Opole Scientific Society Naturae Journal, 41: 101–105.
Miszta A. 2010. Czerwona lista ważek województwa śląskiego – stan na rok 2010. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice, ss. 40. 

Publikacja w przygotowaniu

7 komentarzy:

  1. Ładna jest . Czego nie można powiedzieć o wylince :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A nam się i wylinka podoba :-) W tym sezonie będziemy się starali wyhaczyć dojrzałego samca i go sfotografować. Pozdrawiamy

      Usuń
  2. Wylinka wygląda nieciekawie......wręcz paskudnie :) :) :) No ale panom przyrodnikom się podoba. Zresztą im się wszystkie stworzonka chyba podobają.......PASJONACI !!!

    OdpowiedzUsuń
  3. Jednak chyba najciekawsze są wylinki...

    OdpowiedzUsuń
  4. Od jakiegoś czasu ostrzę sobie zęby na tą ważkę - szkoda tylko że jest to "ważka północna" i w okolicach Krakowa raczej jej nie spotkam, ale i tak miło usłyszeć o stanowiskach na południu kraju.

    OdpowiedzUsuń
  5. Wydaje mi się że znalazłam wylinkę ważki rudej. Drawno, jezioro Grażyna.

    OdpowiedzUsuń