ważka ruda - samiec, fot. M. Wolny |
Ważka
ruda Libellula fulva jest w Polsce
gatunkiem rozprzestrzenionym, występuje przede wszystkim na obszarze pojezierzy
powstałych po ostatnim zlodowaceniu oraz w dużej części środkowo-wschodniej
kraju, nie występuje w górach i na pogórzach. Zasiedla wody stojące i wolno
płynące, preferuje zwłaszcza jeziora oraz strefy lenityczne rzek i strumieni porośnięte
roślinnością zanurzoną (Bernard i in. 2009). W woj. opolskim po raz pierwszy wykazana
była przez Kuńkę, który obserwował dwa samce w dolinie Odry koło Kościerzyc (UTM:
XS73) 06.06.2008 (Kuńka i in. 2008). W woj. śląskim znana jest z trzech współczesnych
obserwacji w podregionie częstochowskim (Miszta 2010), a z obszaru całego
Śląska wykazana została w dwóch kwadratach UTM w czasach historycznych i
zaledwie dziewięciu po roku 1990 (Bernard i in. 2009). Nasza obserwacja w rez.
Staw Nowokuźnicki jest więc zaledwie drugim stanowiskiem w woj. opolskim i
pierwszym, na którym odnotowano rozwój tego gatunku. Oprócz tego jedną wylinkę ważki
rudej znaleźliśmy 31.05.2013 nad rzeką Oławą w Parku Wschodnim we
Wrocławiu (UTM: XS46) – jest to także nowe stanowisko gatunku.
Stanowiska i szczegóły obserwacji
Skróty i symbole: ten. – osobnik(i) teneralny(e), larv. – larwa(y), exuv. – wylinka(i), exx. – osobniki, coll. – okaz(y) w kolekcji Działu Przyrody Muzeum Śląska Opolskiego (leg. et det. Piotr Zabłocki et Michał Wolny), fot. – dokumentacja fotograficzna w bazie Działu Przyrody Muzeum Śląska Opolskiego.
woj. opolskie:
* rez. „Staw Nowokuźnicki” ad Nowa Kuźnia, UTM: YS00, 50°35′57″N, 17°51′37″E
15.05.2013: 2 larv. coll.
21.05.2013: 12 exuv. coll., 2♂♂ i 2 exx. ten., fot.
woj. dolnośląskie:
* rzeka Oława, Park Wschodni, Wrocław, UTM: XS46, 51°05′12″N, 17°05′24″E
31.05.2013: 1 exuv. coll.
Skróty i symbole: ten. – osobnik(i) teneralny(e), larv. – larwa(y), exuv. – wylinka(i), exx. – osobniki, coll. – okaz(y) w kolekcji Działu Przyrody Muzeum Śląska Opolskiego (leg. et det. Piotr Zabłocki et Michał Wolny), fot. – dokumentacja fotograficzna w bazie Działu Przyrody Muzeum Śląska Opolskiego.
woj. opolskie:
* rez. „Staw Nowokuźnicki” ad Nowa Kuźnia, UTM: YS00, 50°35′57″N, 17°51′37″E
15.05.2013: 2 larv. coll.
21.05.2013: 12 exuv. coll., 2♂♂ i 2 exx. ten., fot.
woj. dolnośląskie:
* rzeka Oława, Park Wschodni, Wrocław, UTM: XS46, 51°05′12″N, 17°05′24″E
31.05.2013: 1 exuv. coll.
teneralny samiec (rez. Staw Nowokuźnicki, 21.05.2013), fot. M. Wolny |
młody samiec ubarwieniem przypomina samicę tego gatunku (rez. Staw Nowokuźnicki, 21.05.2013), fot. M. Wolny |
wylinka ważki rudej (rez. Staw Nowokuźnicki, 21.05.2013), fot. M. Wolny |
Literatura
Bernard
R., Buczyński P., Tończyk G., Wendzonka J. 2009. Atlas rozmieszczenia ważek
(Odonata) w Polsce. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, ss. 256.
Kuńka A., Hebda G., Łęgowski D., Świerad R. 2008. Faunistical data on selected dragonflies (Insecta: Odonata) in the Opole Province (Southwest Poland). Opole Scientific Society Naturae Journal, 41: 101–105.
Miszta A. 2010. Czerwona lista ważek województwa śląskiego – stan na rok 2010. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice, ss. 40.
Publikacja w przygotowaniu
Kuńka A., Hebda G., Łęgowski D., Świerad R. 2008. Faunistical data on selected dragonflies (Insecta: Odonata) in the Opole Province (Southwest Poland). Opole Scientific Society Naturae Journal, 41: 101–105.
Miszta A. 2010. Czerwona lista ważek województwa śląskiego – stan na rok 2010. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice, ss. 40.
Publikacja w przygotowaniu
Ładna jest . Czego nie można powiedzieć o wylince :)
OdpowiedzUsuńA nam się i wylinka podoba :-) W tym sezonie będziemy się starali wyhaczyć dojrzałego samca i go sfotografować. Pozdrawiamy
UsuńKolejna ładna ważka :)
OdpowiedzUsuńWylinka wygląda nieciekawie......wręcz paskudnie :) :) :) No ale panom przyrodnikom się podoba. Zresztą im się wszystkie stworzonka chyba podobają.......PASJONACI !!!
OdpowiedzUsuńJednak chyba najciekawsze są wylinki...
OdpowiedzUsuńOd jakiegoś czasu ostrzę sobie zęby na tą ważkę - szkoda tylko że jest to "ważka północna" i w okolicach Krakowa raczej jej nie spotkam, ale i tak miło usłyszeć o stanowiskach na południu kraju.
OdpowiedzUsuńWydaje mi się że znalazłam wylinkę ważki rudej. Drawno, jezioro Grażyna.
OdpowiedzUsuń